SG xe: xưa và nay

“Sài Gòn … nhớ”

Lật từng trang sách ố vàng của cái quyển sách phát hành từ năm 1998, nó nhớ lại cái thời mà nó còn bập bẹ học làm văn tả, văn tường thuật và từng lật sách để kiếm vài câu văn hay cho bài tập làm văn non nớt. Bây giờ, nó đọc “Sài Gòn … nhớ” để tìm lại trong những lời văn đó Sài Gòn của nó, để tìm sự tương đồng giữa nó và tác giả, để rồi lại bồi hồi khi nghĩ Sài Gòn của nó bao năm nay vẫn không đổi và hụt hẫng khi nhận ra rằng, Sài Gòn của tác giả những năm 90 và Sài Gòn của nó bây thật ra khác nhau lắm.

“Con ngựa sắt, người bạn đường thân thiết”

… Kỉ niệm về con ngựa sắt còn đọng lại ít nhiều thú vị, thay đổi theo từng giai đoạn của đời người con trai. Những năm 40, xe đạp ở Sài Gòn còn hiếm. Đường xá không đông nghẹt xe cộ như bây giờ…

Cứ xem đó, cái khái niệm “con ngựa sắt” của nó bây giờ đâu có phải là “con ngựa sắt” của tác giả. Mấy mươi năm rồi, đến khái niệm của một vật hữu hình còn có thể thay đổi. Nhưng xem ra cái khoảng ‘đường xá không đông nghẹt xe cô như bây giờ’ lại vẫn đúng. Sài Gòn lúc này đông, đông như kiến. Bước ra đường thấy lớp, lớp người; đi, đi đâu cũng thấy người; thấy, thấy đến mòn con mắt. Nhiều lúc nghĩ, chia bớt cho bên trường mình một khúc của Cách Mạng Tháng Tám hoặc Tôn Đức Thắng thì có lẽ sang bên kia đi dạo phố sá sẽ đỡ buồn đi nhiều lắm.

Hai thằng bạn đèo nhau trên một chiếc… Thỉnh thoảng ban đêm họ chở nhau đi dạo trên các phố đông đúc. Bấy giờ, bọn học sinh chúng tôi hiền khô, chưa biết ‘quậy phá’ như bọn trẻ ngày nay.  Nhiều lần, ban đêm, chúng tôi đạp qua, đảo lại trước nhà một người đẹp nào đó. Mong cho, từ trong trên gác ngẫu nhiên nhìn xuống, chỉ thoáng thấy được hai chàng trai 'ngơ ngáo'. Thế cũng đã mãn nguyện lắm rồi!"

Đọc lên nghe thật dễ thương. Thoáng nghĩ, thật ra chắc "người đẹp nào đó" có thể cũng đang ở trên gác ngóng đợi dáng "hai chàng trai 'ngơ ngáo" đảo qua nhà, để mà hồi hộp tìm cách "ngẫu nhiên nhìn xuống" bâng quơ cho người ta nhớ mà lòng mình thì cũng mong. Sài Gòn bây giờ, sao cái sự "tình cờ" và "mãn nguyện" đấy có lẽ khó tìm lắm. Ừ, thì bọn trẻ ngày này "quậy phá", đâu còn đảo qua đảo lại trước nhà người đẹp trên chiếc xe đạp cọc cạch. Các chàng trai dù có xe máy rồ ga nhẹ tâng vẫn không lượn, mà các người đẹp cũng lo sửa soạn ra đường chứ ở nhà thấp thỏm chi cho mệt. Thời đại này, các chàng trai muốn ngắm người đẹp, các người đẹp muốn "ngẫu nhiên nhìn xuống", thì chắc phải ra đường, phải ngồi lọc cọc gõ laptop và bấm Nokia ở Highlands, hoặc phải vào Velvet, vào Vibe. Chốn hẹn hò của giới trẻ ngày nay nào có dừng lại ở chiếc xe đạp và cái cổng nhà?

Lần lần, lớn lên, xe đạp ít chở bạn bè hơn. Đôi lúc lại chở người khác họ. Người bạn gái ngồi trên yên sau, nghe nhẹ re. Còn nhẹ hơn là khi chưa chở ai. Có đạp xa đến tận đâu hay chở người đẹp suốt ngày, cũng không thấy mệt. Nghe thỏ thẻ bên tai những lời êm ái. Gió thổi mát sau lưng. T a thấy người lâng lâng. Cần chi phải đạp mau. Cứ thong thả, đều đặn, nhấn bàn đạp...

Bây giờ xe đạp không còn nữa. Thanh niên trai tráng nay cũng không phải còng lưng ra chở bạn gái, nhưng có lẽ cũng chẳng còn biết được cái cảm giác có người ngồi yên sau mà "nghe nhẹ re". Thời buổi hối hả, không biết mấy ai còn được suy nghĩ "cứ thong thả, đều đặ, nhấn bạn đạp". Đường xá lúc này nhìn đâu cũng chỉ có xe máy và ôtô, thấm thoắt mới được vài chiếc xe đạp ... điện. Mặc dù vậy, theo nó nghĩ, dù có thay đổi mấy đi nữa, dù có xe đạp hay xe máy đi nữa, thì có lẽ cái cảm giác được chở người yêu sau lưng, được "nghe thỏ thẻ bên tai những lời êm ái", cảm giác lâng lâng đó sống mãi với thời gian. Nghĩ cho cùng, xe máy vẫn đem lại cho con người ta cảm giác gần gũi và thân mật. Người ta nói người Châu Á ít thể hiện tình cảm. Nó nghĩ ngược lại. Đi ngoài đường, nếu chú ý quan sát, sẽ thấy những cử chỉ thương yêu của  kẻ ngồi sau, người cầm lái ở tứ phía, từ cái để tay hững hờ ngang eo, đến những cái bám tay tin tưởng trên vai , từ những bàn tay đan vào nhau, cho đến cái ôm siết ngang hông, ngang cổ (mà lắm lúc chị em nó hay bảo nhau không biết họ có thở được không giữa cái trời nóng như thiêu như đốt) Thêm vào những chiếc xe tay ga yên sau cao hơn hẳn, gọi nôm na là "xe gài độ", để các anh thi thoảng thắng gấp để được hưởng cảm giác "lâng lâng", mà các chị ngại ngùng thì cũng có cái để đổ thừa. (Chỉ tội cho mấy chị chân dài mang giày cao gót, ngồi yên sau xe tay ga để chân đúng nghĩa "chân dài tới nách", mỏi chân vô cùng mà chắc cũng không dám phàn nàn). Đa dạng, phong phú, tự nhiên và đầy tình cảm đến mức, nếu không sợ bị người khác hành hung, có lẽ nó sẽ xách máy chụp hình đi mà làm một bài phóng sự đặt tên "Sài Gòn, xe và ôm"

Nó gấp sách lại, thôi không đọc nữa, vì càng đọc càng thấy Sài Gòn của mình sao khác với của tác giả thế! Ngày đối với nó, mỗi năm mỗi về lại được biết đến những góc phố mới, những con đường, những quán xá mới, và biết bao nhiêu cái mới. Sài Gòn của tuổi 17 và 18 khác nhau đã đành. Sài Gòn của mùa đông và mùa hè của năm 19, cách có vài tháng, cũng lại khác. Có lẽ do người, nó nhủ thầm. Vậy thì liệu đi với người xưa có tìm lại được Sài Gòn xưa? Hay cũng như xe, hết xe đạp thì tới xe cub, hết xe cub thì đến Dream, hết Dream lên SH, lên Airblade, hết Airblade thì lên Mercedes, Lexus, BMW. Hay là kỉ niệm đã qua, người đã thay đổi thì tình cảm cũng qua và cảnh cũng đổi thay?  

Nhất kỳ - nhất hội. Không biết có ai cùng suy nghĩ với mình không?

(quotes are taken from "Nhớ...Sài Gòn" by Minh Hương)

[az]

[24.06.10]